Η Νουβέλα

Η Νουβέλα είναι αφηγηματικό είδος της λογοτεχνικής πεζογραφίας το οποίο χαρακτηρίζεται από τη συντομία στην έκταση, μεταξύ διηγήματος, που είναι εκτενέστερο, και μυθιστορήματος που είναι συντομότερο, και παράλληλα από τον ρεαλισμό του ύφους του και την ύπαρξη συγκεκριμένης πλοκής. Γενικά στη νουβέλα το βάρος του συγγραφέα ρίχνεται περισσότερο στην ηθογραφία και ψυχογραφία των χαρακτήρων και όχι τόσο στα αναφερόμενα επεισόδια και την πλοκή τους.

Ο διεθνής αυτός όρος (novella) προέρχεται από το λατ. επίθετο novus (=νέος) και φέρεται να χρησιμοποιήθηκε αρχικά από το Βοκάκιο για τις ιστορίες του Δεκαημέρου του (Decameron).

Αρχαιότατη και πολύ πλούσια είναι η ανατολική νουβέλα, ιδιαίτερα εκείνη που αναπτύχθηκε στον ινδικό χώρο. Έτσι, για παράδειγμα, η περίφημη συλλογή Καλίλα και Ντμίνα προήλθε σχεδόν ολοκληρωτικά από την Παντσατάντρα (pantca-tantra= πέντε βιβλία), ενώ η αραβική νουβέλα αντπροσωπεύεται από το έργο χίλιες και μία νύχτες. Κατά το 17ο και το 18ο αι. το είδος παράκμασε εντελώς, αναστήθηκε ωστόσο με το ρομαντισμό κυριότερο χαρακτηριστικό της οποίας ήταν ο τονισμός του αισθηματικού και ψυχολογικού στοιχείου. Οι σημαντικότεροι συγγραφείς νουβέλας την περίοδο αυτή είναι ο Νικολάι Γκόγκολ και ο Αλεξάντρ Πούσκιν στη Ρωσία, ο Προσπέρ Μεριμέ στη Γαλλία, o Μωπασάν, ο Θερβάντες, κ.α. Αντίστοιχα στην Ελλάδα, νουβέλες έχουν χαρακτηριστεί "Τα ρόδινα ακρογιάλια" του Α. Παπαδιαμάντη, "Ο Ζητιάνος" του Α. Καρκαβίτσα, "Ο Κατάδικος" του Κ. Θεοτόκη, "Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου" του Στρατή Δούκα καθώς και κάποια ακόμα έργα των Ζαμπελίου, Καλλιγά, Βιζυηνού, Δροσίνη, Κονδυλάκη, Νιρβάνα, Πικρού, Παρορίτη, Κοκκίνου και Χατζοπούλου.